“คันไปทั้งตัว ❗️” ชีวิตที่ต้องเกาทั้งวันของผู้ป่วยไตวาย
“คันไปทั้งตัว” ชีวิตที่ต้องเกาทั้งวันของผู้ป่วยไตวาย
อาการคันเป็นอาการที่พบได้บ่อยมากในผู้ป่วยล้างไต และ สร้างความรำคาญในการใช้ชีวิตของผู้ป่วยเป็นอย่างมาก
ในผู้ป่วยบางคนคันมากจนไม่สามารถนอนหลับได้😴 บางคนคันจนเกาเป็นแผลถลอกทั้งตัว🤕
ทำไมจึงคัน ❓
สาเหตุคืออะไร❓
แก้ไขได้มั๊ย ❓
ป้องกันได้มั๊ย❓
ภาวะคันในคนไข้ล้างไตมีหลายสาเหตุ
1.ผิวแห้ง( Xerosis )
พบบ่อยมาก60 ถึง90% มักพบว่าผู้ป่วยโรคไตนั้น “ต่อมเหงื่อกับต่อมไขมันฝ่อ”ทำให้เกิดผิวแห้งเป็นขุยระคายเคืองได้
2.ระดับฟอสฟอรัสในเลือดสูง รวมไปถึงระดับแคลเซี่ยมหรือฮอร์โมนพาราไทรอยด์สูง
ส่วนใหญ่จะเกิดจากระดับฟอสฟอรัสในเลือดสูงมากกว่าสารตัวอื่นเพราะผู้ป่วยโรคไตไม่สามารถขับสารฟอสฟอรัสออกทางไตได้
และเครื่องล้างไตก็ไม่สามารถดึงสารฟอสฟอรัสออกได้หมด (แม้จะเป็นเครื่องรุ่นใหม่ก็ตาม…ดังนั้นคุมอาหารยังมีความสำคัญเสมอ)
และในขณะเดียวกันยาที่ป้องกันการดูดซึมของฟอสฟอรัสนั้นก็ช่วยลดการดูดซึมได้ประมาณ30% เท่านั้น
เพราะฉะนั้นการรักษาภาวะฟอสฟอรัสในระดับเลือดให้ปกตินั้นจะขึ้นอยู่กับการรับประทานอาหารของผู้ป่วยเป็นหลัก “ดังนั้นผู้ป่วยต้องพยายามลดการทานอาหารที่มีฟอสฟอรัสสูง”
3. ได้รับการฟอกไตที่ไม่เพียงพอ
คนไข้บางคนล้างไตแค่ “สองครั้งต่ออาทิตย์แทนที่จะเป็นสามครั้ง” หรือ ผู้ป่วยที่เส้นฟอกไตมีปัญหาไม่สามารถดึงเลือดออกมาล้างได้เพียงพอ
4.แพ้ไส้กรองล้างไต( dialyzer)
ไส้กรองล้างไตมีหลายแบบหลายรุ่นก็เหมือนกับยาต่างๆที่เราทานซึ่งก็สามารถพบได้เรื่อยๆว่ามีผู้ป่วยหลายรายที่มีอาการแพ้ไส้กรองล้างไตพอรักษาโดยการเปลี่ยนชนิดไส้กรองอาการคันก็ดีขึ้นทันที
วิธีการรักษา
-
ทาโลชั่น หรือ oil ทาผิวถ้าผิวแห้ง
-
ปรึกษาคุณหมอโรคไตของท่านว่าท่านได้รับการล้างไตที่เพียงพอหรือเปล่า
-
ควบคุมฟอสฟอรัสในเลือดให้ปกติโดยการคุมอาหารและทานยา
-
ใช้ยา แก้คัน กลุ่มantihistamine เช่น hydroxyzine หรือ Atarax
-
ถ้าไม่ดีขึ้นลองใช้ Capsaicin cream 0.025% ( ยาครีมพริก) หรือ Gabapentin 100-300 มก. หลังล้างไต
-
ลองเปลี่ยนชนิดของไส้กรองล้างไตอาจจะช่วยได้ เช่นเปลี่ยนเป็น biocompatible membranes
-
อื่นๆ เช่น ฉายแสงUVB
21 เมษายน 2562
ผู้เขียน : พญ.ชลลดา พงศ์รัตนามาน อายุรแพทย์โรคไต (หมอทิพย์)
ผู้เรียบเรียง : นพ.นันทพล พงศ์รัตนามาน ศัลยแพทย์หลอดเลือดฟอกไต (หมอท๊อป)
ขอบคุณสำหรับการแชร์ของท่านเพื่อผู้ป่วยไตวายครับ
1 แชร์ของท่านอาจช่วยชีวิตใครบางคนอย่างไม่คาดฝัน
นพ.นันทพล พงศ์รัตนามาน
ศัลยแพทย์เฉพาะทางหลอดเลือดฟอกไต
CEO สายธาราคลินิก ศูนย์ผ่าตัดเส้นเลือดฟอกไต
ปรึกษาเรื่องเส้นฟอกไต Add LINE
